تاریخچه
تاریخچه استفاده از پیچ و مهره به زمان باستان بازمی‌گردد جایی که افراد برای نگه داشتن قطعات سنگی در کنار هم از آن‌ها استفاده می‌کردند. بیشتر فرضیه‌ها حاکی از آن هستند که یونانیان باستان ابتدا از ابزاری شبیه به پیچ‌ومهره استفاده می‌کردند. پیچ‌ها ابتدا به صورت چوبی بودند و بیشتر برای محکم کردن درب‌های قوطی نظیر روغن و شراب استفاده می‌شدند. اما کم کم با پیشرفت تکنولوژی و ورود به رنسانس اروپاییان نمونه‌های فلزی را نیز اختراع کردند و آن را در ماشن آلات صنعتی و آهنگری بکار بردند.
شاید آن زمان هیچکس به اهمیت پیچ و مهره‌ها پی نبرده بود و اغلب، ابزارها و وسایل خود را با طناب و ماده‌های چسبنده به یکدیگر متصل می‌کردند. تا اینکه پیشرفت تکنولوژی لزوم بکارگیری از پیچ‌ومهره را بیش از پیش مهم ساخت. بعدها با صنعتی شدن کشور ایران مهندسین و صنعتگران به اهمیت پیچ و مهره ها پی بردند و از آن بعنوان یک ابزار بسیار کاربردی یاد کردند.
تاریخچه پیچ و مهره در ایران
تاریخچه ورود پیچ و مهره به ایران به هشتاد سال پیش و به سال 1320 بازمی‌گردد. جایی که ابوالفتاح اعتصامی به همراه شخصی به نام ارجمند اولین کارخانه پیچ‌ومهره سازی کشور را راه‌اندازی کردند. در آن زمان پیچ و مهره ها کیفیت و تنوع کنونی را نداشتند و تنها به نمونه‌های ساده و ابتدایی محدود می‌شدند. اما رفته رفته با ورود تفکرات صنعتی و علم آن به کشور کارخانه‌ها ابتکارعمل را بدست گرفتند و محصولات پیشرفته‌تری را روانه بازار کردند.
انواع پیچ و مهره
این ابزار انواع فراوانی دارد که به چند نمونه آن اشاره می‌کنیم.
پیچ ماسوره‌ای
این پیچ از نظر ابعاد به دو نوع 0.35 اینچ و 0.5 اینچ تقسیم می‌شود. این پیچ که یکی از معروفترین نوع پیچ در بازار می‌باشد جزو پیچ‌های فولادی و دوسر قرار می‌گیرد. از این پیچ معمولا در اتصال قفسه و میز و صندلی استفاده می‌شود.
پیچ سرتمه‌ای
این پیچ با نوک بزرگ و شیاردار شناخته می‌شود. این پیچ‌ها بدون نیاز به ضربه و با کمی فشار سطح موردنظر را سوراخ کرده و در آن فرو می‌رود.
پیچ ماشین
این پیچ دارای رزوه بوده و از نظر اندازه به ابعاد 32*8، 32*6، 32*10 و 24*10 تقسیم می‌شود. از این پیچ نیز در اتصال شی‌های کوپک استفاده می‌شود.
کاربرد پیچ و مهره
ساده‌تری و قدیم‌ترین کاربرد پیچ و مهره به نصب قفسه به دیوار و سفت کردن میز و صندلی است. اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی کارایی این ابزار گسترش چشمگیری داشته و از آن‌ها در صنعت خودروسازی، پل سازی، پتروشیمی، ساختمان و غیره استفاده می‌شود. برای کسب آگاهی بیشتر و چگونگی کاربرد این ابزار در این صنایع به ادامه مطلب توجه کنید.
صنعت ساختمان
در صنعت ساختمان کارگران به کمک پیچ و مهره اسکلت فلزی و بنای سازه را به یکدیگر متصل می‌کنند. در این بخش دیگر از نمونه‌های سنتی نظیر بتون و آرماتور استفاده نمی‌شود، بلکه تمامی فلزات و قطعات پی ساختمان از طریق این ابزار به هم چفت می‌شوند. کشور چین در این زمینه نسبت به سایر کشورها پیشگام است. آن‌ها در سال 2011 با انتشار کلیپی یک هتل 6 طبقه را ظرف 6 روز با روش پیچ و مهره به اتمام رساندند.
صنعت پتروشیمی
در صنعت پتروشیمی پیچ و مهره ها دارای ابعاد بسیار بزرگتری نسبت به سایر پیچ‌ها هستند. این ابزار به دلیل سرما و گرمای بیش از حدی که صنعت پتروشیمی دارد با پوشش‌های خاص و مقاوم نظیر نیکل، تفلون و گالوانیزه تولید می‌شوند. از این نموه به منظور اتصال سازه‌های پتروشیمی در دماهای بالا و پایین استفاده می‌شود.
پیچ و مهره در خودروسازی
در زمان‌های قدیم به دلیل درک نکردن اهمیت این ابزار کلیدی، کمتر از آن در صنایع مختلف استفاده می‌شد. اما امروزه این ابزار به صنعت خوروسازی نیز ورود کرده و از آن به عناون یک کالای کاربردی استفاده می‌شود. خودور به دلیل آنکه بیش از سایرین دچار صدمه و آسب می‌شود گاهی نیاز به تعویض قطعات خود دارد. از این رو اگر قطعات به صورت جوشکاری ابه یکدیگر اتصال داده شده باشند تعمیر و تعویض آن بسیار سخت می‌شود. بنابراین سازندگان خودرو با به کارگیری پیچ و مهره در اتصال قطعات کار را برای مصرف کنندگان راحت کرده‌اند.
صنعت پل سازی
بیشتر پل‌ها با مصالح بتونی ساخته می‌شوند، اما امروزه به دلیل هزینه بالایی که این روش دارد مهندسان از پیچ و مهره برای اتصال سازه‌های آن استفاده می‌کنند. این کار باعث می‌شود تا سرعت ساخت چنین سازه‌های به طور قابل توجهی بالا رورد.
صنعت راه آهن
شاید دیگر با این مسئله آشنایی کامل داشته باشید و هنگام سوار شدن قطار و با دیدن ریل آن اولین چیز که به نظرتان بیاید پیچ و مهره‌های قدیمی و زنگ زده باشد. از دیرباز برای اتصال واگن‌های قطار از گیره‌های U شکل و یک میله برای چفت شدن واگن‌ها استفاده می‌شد. البته اکنون هم بسیاری از قطارهای برون شهری از همین شیوه استفاده می‌کنند.
پیچ و مهره در کشتی سازی
در صنعت کشتی سازی نیز استفاده از پیچ و مهره بسیار زیاد است. بیشتر سازه‌های کشتی‌های غول‌پیکر از طریق این ابزار به هم اتصال یافته‌اند. سازه‌هایی نظیر لنگر، سکان هدایت، دودکش‌ها و غیره به کمک این ابزار کارامد به یکدیگر متصل می‌شوند.
سخن پایانی
پیچ و مهره تقریبا در تمام صنایع به کار گرفته می‌شود. از صنایع کوچک مانند میز و صندلی تا خودروسازی و پتروشیمی. ما دراین مطلب به اهمیت استفاده از این ابزار مهم و سهلوت استفاده از آن پرداختیم و به چند نمونه از صنایع بزرگ و مهم را که از این ابزار استفاده می‌کنند بررسی کردیم.
این ابزار از زمان‌های قدیم بسیار کاربرد داشته و تمامی افراد به طریقی برای اتصال ابزارها و کالاهای خود به یکدیگر از آن استفاده کرده‌اند. کاربرد این ابزار کارامد به قدری زیاد است که هر خانه‌ای باید مقداری از آن را در جعبه ابزار خود داشته باشد.