اصول تراش پیچ و مهره:
تراش پیچ و مهره یکی از مراحل اساسی تولید این قطعات است. اگر در این مرحله پیچ و مهره به‌خوبی و با استاندارد موردنظر تولید نشوند درواقع دارای کارایی لازم نخواهند بود. در روند انجام ساخت پیچ و مهره ابتدا پیچ داخلی طراحی و برشکاری میشود. پیچ داخلی درواقع همان مهره است، برشکاری دندانههای مهره بستگی به نوع دندانههای پیچ دارد و طبق برش و طراحی پیچ، مهره موردنظر نیز ساخته میشود.
روش ساخت مهره و پیچ
برای اینکه مهرهای را برای پیچ مشخصی بسازیم ابتدا لازم است که آن را به‌اندازه معینی با مته سوراخ کرده و یا با استفاده از دستگاه قلاویز تراشهای موردنیاز آن را انجام دهیم. برای تراشکاری روی سطح پیچ ابتدا باید قطر مته یا اندازه داخلی مهره محاسبه شود، سپس به‌اندازه قطر داخل مهره سوراخ و تراشکاری میشود.
فضای لقی چیست؟
یکی از اصول ساخت مهره و پیچ در نظر گرفتن فضایی به نام فضای لقی است. یعنی میان قطر داخلی پیچ و قطر داخلی مهره باید فضای آزادی قرار داشته باشد تا پیچ بتواند به‌راحتی درون مهره قرار بگیرد. این معیار یکی از مهم‌ترین فاکتورهای طراحی پیچ و مهره است. مقدار فضای آزاد برای پیچ و مهرههایی با جنسهای متفاوت فرق میکند. این مقدار برای فلزات معمولی مانند فولاد کم‌کربن و آلیاژهای مس به‌اندازه گودی دنده انتخاب میشود. مقدار فضای آزاد برای فلزات سخت از هر طرف برابر در نظر گرفته میشود. برای دستیابی به این فضای موردنظر مهره را با متهای که قطرش از قطر داخلی پیچ بزرگ‌تر است سوراخ کرده و فضای لازم را به وجود می آوریم، درنتیجه مهره میتواند به‌راحتی روی پیچ حرکت کند. این عمل از شکستن قلاویز نیز جلوگیری میکند.
اجزاء مختلف پیچ:
برای یک تراشکاری دقیق و اصولی نیاز است اجزای مختلف پیچ را به‌خوبی بشناسیم تا بتوانیم نسبت‌های دقیق آن‌ها را تعیین کنیم. این اجزا عبارت‌اند است:
1. قطر خارجی
2. ارتفاع یا گودی دندانه
3.قطر داخلی
4.تعداد دندانه
5. گام یا تقسیم دندانه
6. تارک
7. پهنای ته دندانه
8.قطر متوسط
9. گام محوری پیچ
ماشین‌آلات تولید پیچ:
ماشینهایی که تولید پیچ و مهرهها را انجام میدهند به چندین شکل وجود دارند.
ماشین تک قالب
ماشین سه ضرب
ماشین سه قالب سه ضرب
ماشین‌های چهار قالب چهارضرب
نحوه تولید پیچ:
دستگاههای تولید پیچ طی یک عملیات پرس‌کاری ماده اولیه را طی چند مرحله به شکل نهایی تولید میکنند. فرم دهی محصولات تولیده شده توسط قالب مخصوص صورت میگیرد. ساقه پیچ به وسیله قالب ثابت و کله پیچ به وسیله قالب متحرک شکلگیری میشوند. یکی از مراحل تولید و تراش پیچ و مهره پرس‌کاری است. ماشین پرس به صورت ضربههای افقی طی چند مرحله پیچ و مهره را به شکل موردنظر تولید میکند.
انواع پرس کاری
پرس‌کاری به دو صورت سرد و گرم انجام میشود. برای قطعاتی تا قطر 24 میلی‌متر از پرس سرد و قطعات با قطر بالاتر از پرس گرم استفاده میشود. طراحی شیار و نوع پرس و میزان ضربهها برای فرم دهی به قطعات برای مواد نرم و سخت متفاوت است. همه قطعات ساخته شده به یک روش تولید نمیشوند.
نوع دندانه های تراش
نوع دندانههای تراش بستگی به نوع پیچ و کاربرد آن دارد. طی مراحل تراشکاری ابتدا تراش داخلی یعنی مهره انجام میشود. پس از تراش مهره متناسب با آن پیچ تراشکاری میشود. نسبت پیچ و مهره و مشخصات آن‌ها از قبیل کاربرد، شکل طراحی، عمق شیارها، ارتفاع شیارها و دیگر اطلاعات آن‌ها قبل از تراشکاری تعیین میشوند. شیارها معمولاً به شکلهای مثلث، مربع، ذوزنقه و نیم دایره بر روی سطوح موردنظر ایجاد میشوند.
مراحل تراشکاری پیچ:
1. رو تراشی پیچ و داخل تراشی مهره
2. ایجاد پخ در ابتدای پیچ و مهره
3. آماده‌سازی قطعه موردنظر پیچ یا مهره
4. تعیین محسابت ضروری که عبارت‌اند از : ارتفاع دندانه، اندازه سطح تخت سروته دندانه، تعیین سرعت برش با توجه به جنس قطعه مورد نظر، تعیین تعداد دور دستگاه با توجه به‌سرعت برش
5. قرار دادن رنده تراش پیچ مناسب با رزوه موردنظر
6. تنظیم گام موردنظر در دستگاه با توجه به مشخصات تعیین شده توسط اهرم‌ها
7. اتصال رنده پیچ تراشی به قلمگیر
8. تنظیم تعداد دور دستگاه
9. شروع به کار اهرم
10. اتصال مهره دوپارچه با دستگاه برای تراش
11. تعیین مقدار بار اولیه برای دستگاه برشکاری
12. شروع اولین مرحله براده برداری و تراشکاری پیچ یا مهره
13. تکمیل برش پیچ و مهره توسط دستگاه تا انتها
14. کنترل رزوه تراشکاری شده بر روی پیچ و مهره